گوسفند افشار|گوسفند نژاد افشاری|قزل افشار|تفاوت افشار و قزل افشار
گوسفند افشار
گوسفند افشار که خواستگاه آن را به استان زنجان نسبت می دهند هرچند در استان های غربی دیگر نیز تجمع گله های افشاری از زیست این گوسفند در مناطق کوهستانی غرب ایران حکایت می کند.مناطق غرب ایران با توجه به کوهستانی بودن و منابع آبی فراوان نشات گرفته از کوههای زاگرس مکان مناسبی برای زندگی انسان ها و حیوانات بوده است .
ایل افشار
ایل افشار را می توان مالکان این نوع از گوسفند ها دانست و دلیل نام گذاری این نژاد به خاطر همین موضوع است .ایل افشار که طایفه ای از ترک زبانان مقیم کشورهای ایران ترکیه و آذربایجان هستند، با کوچ های خود به قسمت های مختلف ایران در زمان های تاریخی باعث انتشار این نوع از گوسفند در قسمت های مختلف ایران شده اند. افشار در لغت به معنای چالاک است.
پراکندگی گوسفند افشار در ایران
مراکز اصلی سکونت آنان در ایران استانهای زیر است
- آذربایجان غربی،
- زنجان
- خراسان
- کرمان
- فارس
- کردستان
منطقه اصلي پراكنش گوسفند نژاد افشاری در استان زنجان قرار گرفته است که بالغ بر يك ميليون رأس است. شهرستان ماه نشان نیز بیشترین تراکم گوسفندان نژاد افشاری را به خود اختصاص داده .جمعیت این گوسفندان به حدی زیاد است که طی مصوبه ای گوسفندان مازاد بر مراتع را اجازه چرا نمی دهند و باید در محیط های بسته نگهداری شوند.
چگونه گوسفند نژاد افشار را تشخیص دهیم ؟
رنگ اولین مشخصه این نژاد است قهوه ای متمایل به قرمز
گوسفند افشاري جزو گوسفندان بلند قد محسوب ميگردد و دست و پاي آن از ظرافت خاصي برخوردار است كه حيوان را قادر به راهپيمايي در كوهستان و مناطق سنگلاخي مينمايد.
رنگ گوسفندانِ بالغ قهوهاي متمايل به قرمز مانند تصویر رنگ فوق می باشد البته دامنه تغييرات از قهوهاي روشن تا قهوهاي تيره متمايل به سياه قابل مشاهده است و رنگ بدن برهها در ایتدای تولد قهوهاي متمايل به سياه است.به تدريج با افزايش سن رنگ بدن روشنتر ميگردد.
قوچ و ميش هر دو فاقد شاخ هستند.
در روي بيني قوچهـا اكثرا انحنـا وجود دارد و در ميشها صـاف يا داراي انحنـاي كمـي است.
قوچ و ميش هر دو فاقد منگوله هستند. اما نژاد دورگه قزل افشار داراي منگوله است. منگوله ها را از ژنتیک گوسفند قزل به ارث برده است
شكل گوشهای گوسفند افشار افتاده و بزرگ است ،گوسفند نژاد افشاری نيم گوش و بدون گوش نيز در بين گله ديده ميشود.
گردن در قوچها قوي و ضخيم بوده و در ميشها دراز و نازك است.
دنبه در گوسفند نژاد افشاری دو لپي بوده و به صورت سفرهاي و پهن است. هرچند دنبه بنظر دمداران فاقد ارزش اقتصادی است اما دنبه های بزرگ باعث جلوگیری ازبسیاری از بیماری های گوسفند است.
چشمها را که از نگاه جانبي بررسی میکنیم به نظر برجسته گی دارد و رنگ چشمها به رنگ قهوهاي متمايل به قرمز و براق است.
ويژگيهاي گوسفند افشار
زير گردن، زير شكم، دست و پا و صورت فاقد پشم است و از موهاي زبري كه رنگ آنها تيرهتر از رنگ پشم حيوان است، پوشيده شده است. از نظر ظرافت الياف با گوسفندان مغاني، قزل و بختياري مشابه بوده و داراي پشم ضخيمي است كه در صنعت قاليبافي از آن استفاده ميگردد.
ویژگی های گوسفند افشاری به دلیل قدرت مند بودن ژنتیک و سازگاری با مناطق مختلف باعث گستردگی گله های آن شده است.
میانگین وزن تولد بره نر: 35 / 4 کیلوگرم | میانگین وزن تولد بره ماده: 4 کیلوگرم |
میانگین وزن پایان شیرخوارگی بره نر: 5 / 29 کیلوگرم | میانگین وزن پایان شیرخوارگی بره ماده: 5 / 26 کیلوگرم |
میانگین وزن شش ماهگی بره نر: 24 / 41 کیلوگرم | میانگین وزن شش ماهگی بره ماده: 7 / 38 کیلوگرم |
میانگین وزن پشم سالانه تولیدی در بره نر: 641 گرم | میانگین وزن پشم بره سالانه تولیدی در ماده: 478 گرم |
انواع دورگه های تولید شده از نژاد افشاری
- قزل افشار
- قاشقا افشار
- قمر افشار
- آق افشار
ژنتیک گوسفند نژاد افشاری
سرعت رشد بالا :
این نژاد جزء اولین گروه گوسفندان گوشتی کشوراست. هم ردیف گوسفندان بختیاری، ماکویی و مغانی قرار گرفته است |
تولید شیر خوب :
شیر خوب و پرچرب این گوسفند که باعث شده است جزء گوسفندان دو منظوره گوشتی – شیری قرار بگیرد. |
سازگاری:
سازگاری و عادت پذیری آن با شرایط آب و هوایی مناطق سردسیر |
قدرت راه پیمایی و کوه پیمایی :
قدرت راه پیمایی و کوه پیمایی خوب این نژاد بطوریکه قادر است فاصله 100 کیلومتری بین ییلاق و قشلاق را براحتی طی نمای |
دوقلوزایی:
بالا بودن نسبی دو قلو زایی |
مقاوم دربرابر بیماری:
مقاومت در مقابل امراض انگلی داخلی و خارجی |
ضریب تبدیل بالا :
بالا بودن ضریب تبدیل و داشتن بازده اقتصادی مطلوب |
قدرت ترکیبی بالا و ایجاد دورگه های قوی |
گوسفند قزل افشار
قزل به معني قرمز سير متمايل به قهوهاي است. کلمه ای ترکی است و بیان گر رنگ قرمز است ظاهرا این گوسفند در کنار رودخانه قزل اوزن به زیست مشغول بوده اند.
بعد از ورود ایل افشار به مناطق زنجان دورگه های قزل افشار ایجاد شده اند .نژاد افشار که یک نژاد گوشتی است به کمک گوسفندان قزل آمده و باعث ایجاد یک نژاد موفق جدید شده است.
گوسفند قزل افشار دورگه ای از نژاد افشاری است.
اين گوسفند داراي سري نسبتا بزرگتر از نژاد اصلي افشاری بوده و همچنين داراي پشمهای ضخيمتر و كمپشتتر است.
رنگ موي صورت و دست و پا قهوهاي تيره تا متمايل به سياه بوده و داراي دنبالچه است كه در ابتدا قلبيشكل بوده و پر از چربي است.
پشمهاي روي دنبه و زير شكم و زير گردن معمولا ريخته و قابل استفاده نيستند.
اين دورگه قدري سنگينتر از نژاد اصلي است. نوعي از اين واريته كه رنگ آن تيره بوده و به سياهي گرايش دارد، بهنام «قره قزل» معروف است.
در اين نوع از گوسفندان گاهي پشم عمده قسمتهاي بدن ريخته و فقط مقدار كمي در منطقه پشتي حيوان باقي ميماند. دنبه معمولا پائينتر از مفصل خرگوشي قرار دارد.
سایر مطالب از همین دسته